Danh hài Phú Quý – 70 tôi vẫn đầy năng lượng

Ít ai ngờ người đàn ông linh hoạt, náo nhiệt đi đến đâu, nói điều gì người xung quanh vẫn có thể cười nức nẻ. Sự hiện diện của ông, gần như trở thành trung tâm cho các buổi họp mặt. Anh bảo: Phú Quý vui để đời thêm vui.

Có một Phú Quý đầy tiếng cười

Danh hài Phú Qúy 

Điều đầu tiên là “ông” luôn xưng anh với người đối diện cho đời thêm trẻ. Thỉnh thoảng câu chuyện sẽ bị ngắt quảng bởi những người xung quanh phát hiện và xin chụp hình lưu niệm. Tính anh luôn cởi mở, hoà đồng nên với ai cũng dễ dàng trở thành thân thiện.

Điều ngạc nhiên ở người đàn ông đã bước vào tuổi thất thập hy này, dường như sức sống vẫn cuồn cuộn trong từng câu chuyện. Anh tâm sự: “ Ở cái tuổi này, người ta dễ quên mình lắm, nhưng tôi thấy mình rất sung sức, nên gặp chương trình nào hay là tôi sẵn sàng chơi hết mình”. Có lẻ chính điều này, với những người bằng tuổi anh, có người đã chịu về “hưu” an nhàn với cuộc sống thanh tịnh. Nhưng với Phú Quý thì khác, khán giả luôn thấy anh tả xung hữu đột ở mọi “chiến trường”. Lúc ở Cần Thơ làm ông mai cho 20 cặp đám cưới tập thể. Lúc làm MC, rồi hoạt náo viên kiêm diễn tiểu phẩm hài và lắm lúc anh chơi luôn vài ba câu vọng cổ ngọt hơn mía lùi, khiến cả hội trường như nổ tung. Đúng với phương chân của anh: Phú Quý vui để đời thêm vui.

Gần 20 năm qua, ở các câu lạc bộ cầu lông trong thành phố, anh xuất hiện khắp nơi như một tuyển thủ thật sự. Rồi xung quanh các công viên Q 6, anh gần như là gương mặt thân quen khi buổi sáng hoặc buổi chiều, anh luôn xuất hiện để chạy bộ, anh bảo: “ Ở cái tuổi này, sức khoẻ là vàng, có nó mới có nụ cười, nên việc gì thiếu cũng được, nhưng thể dục chơi thể thao nhằm duy trì sức khoẻ là điều không được thiếu. Có lẻ vì thế mà lúc nào người ta cũng thấy anh vui, anh cười rất thoải mái ở cái tuổi thất thập lai hy cùng bạn bè và các người thân.

Lần về quá khứ   

Phú Quý chào đời tại Hiệp Hoà – Long An trong gia đình 10 anh em. Thuở nhỏ anh có giọng hát ngọt lịm nên quyết tâm theo đoàn Thanh Tao diễn khắp miền sông nước. Lúc bấy giờ cùng với với kỳ nữ Lệ Thuỷ (khoảng 10 tuổi) “làm mưa làm gió” khi hát ở ngoài màn sân khấu. Nhưng cuộc sống bấp bênh, lại nhớ nhà, nhớ mẹ, anh trốn về nhà học nghề thợ bạc. Sau ngày giải phóng đất nước, anh được giám đốc Nguyễn Minh Xuân Giám đốc bến xe miền tây chiêu mộ về làm... công nhân kiêm nghệ sĩ.

Danh hài Phú Qúy  Duy Phương

Phú Quý tâm sự: “Thời đó, phong trào văn nghệ của bọn tôi mạnh ghê lắm, toàn là các hảo thủ: Khắc Triệu, Lý Được, cố nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9, cố danh hài Phi Thoàn , chỉ riêng phần cố nghệ sĩ Hùng Cường là tiếc nhất, vì ông chỉ được đá banh chứ không được... hát. Nhờ có giọng hát tốt, lại có thể độc tấu diễn một mình, anh “lượm” ngay chiếc huy chường vàng đầu tiên khi trình diễn tiết mục Anh phụ xế của tác giả Hoàng Khanh ở lần Liên hoan văn nghệ Thành phố ở thập niên 70.

Từng được thủ tướng khen

Kỷ niệm nhớ nhất với Phú Quý là trong một buổi trình diễn vào năm 1978, khi chú Sáu cựu Thủ tướng Võ Văn Kiệt, lúc bấy giờ là bí thư thành phố đến thăm cơ quan ngay ngày tết. Được lảnh đạo đến thăm bất ngờ, cả cơ quan mừng quá, anh Ba giám đốc cơ quan vận tải  kêu Phú Quý ra phục vụ gấp. Một mình độc diễn suốt 25 phút, từ ngâm thơm độc thoại hát cải lương xuống vọng cổ ngọt như mía lùi khiến cả hội trường như nổ tung. Sau buổi diễn, anh được chú Sáu Kiệt khen là hạt nhân phong trào xuất sắc, khiến Phú Quý cứ lâng lâng suốt cả tuần và tấm hình kỷ niệm đó được anh treo trong gian phòng khách rất trân trọng.

Danh hài Phú Qúy  Duy Phương, Bảo Quốc, Văn Chung

Đến năm 1979, anh được NSND Kim Cương phát hiện kêu về thế diễn viên Ngọc Đức đóng vai chính cho đoàn. Thời đó, nghệ sĩ Ngọc Đức như cây đa cây đề, nên Phú Quý hơi khớp, nhưng được nghệ sĩ Kim Cương động viên, nhất là sự ủng hộ tối đa của cô Tuý Hoa làm mặt trong ngày ra mắt và tuyên bố: “ Thằng này sẽ nổi tiếng thôi”. Đêm diễn đó, khán giả vỗ tay liên hồi, Phú Quý thấy đời mình như sang trang mới.

Danh hài Phú Qúy  NSND Lệ Thủy

Được hai năm sau, bên đoàn kịch Bông Hồng nghe tin danh hài Phi Thoàn xin nghĩ, Phú Quý xin phép nghệ sĩ Kim Cương được về đó tăng cường. Thấy thằng em nhiều triển vọng, nghệ sĩ Kim Cương tạo điều kiện ngay. Tại đây anh đóng chung với Hoa Hạ và Lê Vũ Cầu... tạo ra nhiều sắc màu mới cho khán giả.Trớ trêu, kịch nói lúc đó xuống màu, anh xin về đoàn cải lương Sài Gòn 2 thay vai diễn cho danh hài Văn Chung và Diệp Lang qua các vở: Ánh lửa rừng khuya, Tìm lại cuộc đời, Tiếng hò sông hậu..

Nhờ thầy tuồng viết thêm vai diễn

Khi được mời về đoàn Trần Hữu Trang, diễn chung với Lệ Thuỷ, Thanh Tú, Trang Bích Liểu, Minh Vương, Phượng Liên ở thập niên 80. Tại đây anh tham gia hàng loạt vở cải lương đình đám như: Tình yêu lời đáp (anh đoạt ngay Huy chương vàng trong lần hội diễn toàn quốc đầu tiên), sau đó gây ấn tượng mạnh với khán giả trong hai vở cải lương kinh điển: Kẻ ngoại tình, một tình địch đầy nham hiểm, nhiều mưu mô đối đầu với NSUT Minh Vương, và tên ăn trộm đầy lém lỉnh, nhưng giàu tình nghĩa với đức vua Rim trong vở Nàng Xê Đa. Nói về vai diễn này, Phú Quý nhắc đến cố nghệ sĩ Kim Ngọc, người đàn chị kính mến đã nhường vai để Phú Quý có cơ hội trổ tài.

Danh hài Phú Qúy  cố NS Kim Ngọc - Văn Chung 

Lần đó, anh năn nĩ đạo diễn Đoàn Bá cho hát thêm một câu vọng cổ nhằm tăng chất mùi cho vai diễn. Sau đó lại tiếp tục lén nhờ thầy tuồng viết thêm cho anh một câu vọng cổ. Anh tâm sự “ Vai diễn chỉ có 25 ngàn, nhưng tôi chịu chi, chơi đẹp đưa thầy tuồng luôn 100 đồng để ông ấy viết thêm. Tối thấy ông ấy ở công viên, sáng ra đưa tôi cái ruột bao thuốc lá với chí chít chữ, ông ta bảo: “ Câu vọng cổ này tao rút hết rưột gan cho mày rồi đó nhe...”. Quả thật, Phú Quý về học thuộc, ngay lúc tập tuồng, khi anh vừa xuống câu vọng cổ là cả đoàn đã vổ tay, khiến đạo diễn bất ngờ, xem như đã tìm ra một nhân tố mới. Chưa hết, trong đoạn cao trào, đạo diễn tặng anh thêm một chiêu bất ngờ mới: Mượn thanh kiếm giả đò như hành thích đức Vua, lúc này khán giả cứ tưởng nhà Vua sẽ bị giết để đền tội đã ruồng bỏ Hoàng hậu. Vậy mà nhà Vua lại tình nguyện đưa thanh kiếm, khiến tên trộm Phú Quý nức nỡ tạ lỗi vô lễ với nhà Vua. Theo Phú Quý đây là một trong những trích đoạn đắt giá nhất từ các mãng miếng độc nhất vô nhị của đạo diễn Đoàn Bá và ông rất xứng đáng với biệt danh phù thuỷ sân khấu thời bấy giờ. Và cũng từ cái nôi cải lương này, đã giúp Phú Quý có được hai huy chương vàng trong vai Trung tướng Mẫn trong vở Tình yêu và lời đáp. Riêng vở diễn Nàng Xê Đa đã diễn gần 1000 suất.

Danh hài Phú Qúy  Quái kiệt Tùng Lâm 

Thời điểm này, câu chuyện ấn tượng mà anh nhớ nhất là khi đoàn Trần Hữu Trang xuất ngoại biểu diễn, lúc này Bảo Quốc rất ăn khách với vai diễn Thằng Xiên trong vở Bàn thờ tổ của cô đào. Không một ai dám thay vai, chỉ duy Phú Quý được đề cử. Đây là điều tối kỵ với các nghệ sĩ mới, vì nếu diễn không thành công sẽ bị tẩy chay ngay. Lần đó Phú Quý tiếp tục dùng sở trường chơi chiêu hát.. vọng cổ. Và điều bất ngờ xảy ra, liên tục 6 tuần đều cháy vé, vé chợ đen vẫn rôm rã như thường lệ. Khi Bảo Quốc về, nghe tình hình tốt, đã đến gặp Phú Quý chúc mừng, hai anh em kết thân rủ nhau chạy các show hài trong suốt thời đó.

Danh hài Phú Qúy  Hoa hậu Giáng My 

Rạng danh ở truyền hình

Đến giờ khi nhắc lại thuở huy hoàng của mình, Phú Quý vẫn luôn nhắc về chương trình Trong nhà ngoài phố của cố đạo diễn Trần Văn Sáu thực hiện cho HTV. Thời đó, cứ vào thứ năm mỗi tuần, cùng với hàng loạt tên tuổi đình đám như: Bảo Quốc, Duy Phương, Mỹ Chi, Quốc Hoà, Kim Ngọc… Tên Phú Quý lan rộng khắp nơi. Phú Quý đóng rất đa dạng, từ luật sư, gã quan quan liêu, tên khoan giếng cho tới Táo Quân. Song có lẽ, khán giả nhớ nhất Phú Quý vóc dáng đường bệ, veston đóng thùng, kính trắng và có giọng cười đểu đểu trong hầu hết các câu chuyện trong nhà ngoài phố. Phú quý tâm sự: “ Việc nổi lên hàng loạt ngôi sao hài thời đó từ chương trình Trong nhà ngoài phố, phải nói công đầu thuộc về cố đạo diễn Anh Trần Văn Sáu, ông đã đo ny đóng giày cho từng nghệ sĩ để khán giả được thẩm thấu những câu chuyện dí dỏm rất đời thường trong cuộc sống thời bấy giờ.

Nghệ sĩ thời nay và điều ước

Hỏi anh nghệ sĩ xưa và nay có gì khác đặc biệt? Anh cười lém lỉnh: “ Ngày trước gặp được các thần tượng của mình, từ chú Bảy Văn Chung, danh hài Phi Thoàn, Thanh Việt, Thanh Hoài ... đều phải cung kính, mỗi lần được kêu tên là mừng không tả xiết. Thậm chí có đêm được đứng ở cánh gà, nhìn mấy “ổng” diễn là sướng đến...tê người. Thế hệ nghệ sĩ bây giờ, mình không dám lại gần, vì sợ họ “bơ mặt” hỏi ai đây hoặc kêu là... danh hài cũ chắc mình chết. Mỗi lần đi diễn gặp nhau, mình phải nhìn trước, đợi các em có nhìn mình không, nếu họ nhìn mà có thiện cảm là mình lập tức kêu liền, mừng lắm.

Danh hài Phú Qúy  NSUT Thanh Kim Huệ

Nhưng riêng bên cải lương thì Phú Quý phải công nhận là tình nghĩa, đạo lý ghê lắm. Ví dụ thấy thầy Bạch Long ở tư thế bên dưới, Quế Trân dù là ban giám khảo nhưng vẫn cứ một thầy hai sư phụ rất kính cẩn. Hiện đã bước vào tuổi thất thập lai hy, Phú  quý chỉ ao ước: Được tổ chức live show trong năm mới, bởi theo anh, hiện giờ vẫn còn sức khoẻ, vẫn mơ đến hào quang của sân khấu, nên muốn được tung hoành ở sân khấu, được là MC, đóng cải lương, diễn hài.... với các anh em đồng nghiệp.

Hiện Phú Quý đang tham gia các chương trình truyền hình về Giao thông, Sức khỏe cộng đồng, nhằm giúp người hiểu hơn về luật và người bệnh cần biết về các loại thuốc, cách phòng bệnh và điều trị, nhất là khi lớn tuổi. Thú thật với nghề mới này tôi đã có thêm nhiều kinh nghiệm cho bản thân, nhất là biết cách chăm sóc sức khỏe cho mình và cho vợ.

Phạm Lữ

 

Phú Qúy